Hepimizin sevdiği Yeşilçam’ın unutulmaz ismi Cüneyt Arkın, 28 Haziran 2022 günü hayata gözelerini yumdu. Filmlerini bıkmadan ve usanmadan izlediğimiz, oyunculuğu ile kendine hayran bırakan bu usta oyuncu kimdi? İşte bir koca dev Cüneyt Arkın…
Cüreklibatır soyadı
Cüneyt Arkın ya da gerçek ismi ile Fahrettin Cüreklibatır 8 Eylül 1937 tarihinde Eskişehir’in Karaçay köyünde doğdu. Babası Türk Kurtuluş Savaşı’na katılmış Hacı Yakup Cüreklibatır’dır.
Soyadı birleşik bir kelimedir. C/Y dönüşümüyle Cürekli > Yürekli ve ikinci olarak Batur/Batır (bahadır, yiğit) sözcüklerinin birleşmesinden oluşmaktadır. İlk kelime mecaz anlamı ile kullanıldığında “korkusuz yiğit” anlamını taşımaktadır. Ses dönüşümleri, Eskişehir’deki Kırım-Tatar kökenli toplulukların dillerinden kaynaklanmaktadır.
Eğitim hayatı
Arkın lise öğrenimini Eskişehir Atatürk Lisesinde gördü. Buradaki sınıf arkadaşlarından birisi ise Yılmaz Büyükerşen’di. 1961 yılında İstanbul Tıp Fakültesinden mezun oldu.
Özel hayatı
Ünlü oyuncu ilk evliliğini 1964 yılında kendisi gibi doktor olan sınıf arkadaşı Güler Mocan ile yaptı. 1966 yılında kızları Filiz dünyaya geldi. Fahrettin Cüreklibatır’ın yeni gelişmekte olan sinema oyunculuğu kariyeri nedeniyle evlilik uzun sürmedi.
1968 yılında Cüneyt Arkın olarak tanınmaya başlandı ve bir çini fabrikası sahibi olan varlıklı bir ailenin kızı Betül Işıl ile tanıştı. İsviçre’de bir üniversite mezunu olan Işıl, o sırada uçuş görevlisi olarak çalışıyordu. Cüneyt Arkın, 1968 yılında boşandıktan bir yıl sonra, 1969’da Betül (Işıl) Cüreklibatır ile nişanlandı, 1970’te evlendiler ve 1971’de boşandılar. Kısa bir sürenin ardından tekrar evlendiler ve bu evlilikten de Kaan ve Murat adlarında iki çocuğu oldu.
Arkın’ın Kızı bir şirkette genel müdürlük, oğullarından Murat ise dizilerde oyunculuk yapmaktadır. Bir dönem alkolizm tedavisi görmüş olan Arkın, alkol, uyuşturucu ve gençliğin sorunları konulu birçok konferans vermiş, bunlarla ilgili onur ödülleri ve teşekkür beratları almıştır.
Sinema kariyeri
Ünlü oyuncu Cüneyt Arkın, Eskişehir’de, yedek subay olarak askerliğini yaptığı sırada, Göksel Arsoy’un başrol oynadığı Şafak Bekçileri filminin çekimlerinin yönetmeni Halit Refiğ’in dikkatini çekti. Askerliğini bitirdikten sonra Adana ve civarında doktorluk yapan Arkın, 1963 yılında Artist dergisinin yarışmasında birinci oldu.
Bir süre iş arayan Cüneyt Arkın, 1963’te Halit Refiğ’in teklifiyle sinema oyunculuğuna başladı ve 2 yıl içinde 30’dan fazla film çevirdi. 1964 yılında oynadığı Gurbet Kuşları filminin finalindeki kavga sahnesi, Arkın’ın kariyerinde bir kırılma noktası oldu. Bir süre daha duygusal-romantik jön karakterlerini canlandırdıktan sonra yine Halit Refiğ’in önerisiyle aksiyon filmlerine yöneldi.
Bu dönemde İstanbul’a gelen Medrano Sirki’nde altı ay süreyle akrobasi eğitimi aldı. Burada öğrendiklerini Malkoçoğlu ve Battalgazi serilerinde beyaz perdeye aktararak Türk sinemasına daha önce hiç örneği olmayan bir tarz getirdi. Kısa sürede avantür filmlerin en aranan oyuncusu hâline geldi.
Romantik filmlerle başladığı sinema yaşantısını hareketli filmlerle sürdürse de birçok farklı türde karaktere can verdi. Kariyeri boyunca westernden komediye, macera filmlerinden toplumsal filmlere kadar değişik türde filmler çekti. Özellikle Maden ve Vatandaş Rıza filmleri, Cüneyt Arkın’ın kariyerinde özel bir yer kaplar.
12 Mart dönemi sırasında, 4. Altın Koza Film Festivali’nde jürinin ilk oylamasında Yılmaz Güney’i Baba filmindeki rolüyle en iyi erkek oyuncu seçilmesine rağmen daha sonra siyasi baskılarla Yılmaz Güney’in yerine, ilk oylamada Yaralı Kurt filmindeki performansıyla ikinci olan Cüneyt Arkın’ı en iyi erkek oyuncu seçti. Bu karara tepki gösteren Arkın ödülü reddetti.
Cüneyt Arkın sinemasına ayrı bir renk getiren, yönetmenliğini Çetin İnanç’ın yaptığı 1982 tarihli Dünyayı Kurtaran Adam zamanla bir kült film hâline geldi. 1980’li yıllarda Ölüm Savaşçısı, Kavga, Sürgündeki Adam ve İki Başlı Dev gibi aksiyon filmlerinden sonra, 1990’lı yıllarda da polisiye dizilere yöneldi.
Cüneyt Arkın, binicilik ve karatede uzman sporcu unvanına sahiptir. Oyunculuğun yanı sıra televizyon izlenceleri sunmuş ve kısa bir süre gazetelerde sağlıkla ilgili köşe yazarlığı da yapmıştır. 2009 yılında omurgasındaki sinir sıkışmasından dolayı yaklaşık üç ay hastanede tedavi gördü.
Kazandığı Ödüller
1963 / Artist Mecmuası, Artist Yarışması / Birincilik Ödülü
1969 / 6. Altın Portakal Film Festivali / En İyi Erkek Oyuncu Ödülü (İnsanlar Yaşadıkça)
1972 / 4. Altın Koza Film Festivali / En İyi Erkek Oyuncu Ödülü (Yaralı Kurt)
1976 / 13. Altın Portakal Film Festivali / En İyi Erkek Oyuncu Ödülü (Mağlup Edilemeyenler)
1999 / Altın Portakal Film Festivali / Yaşam Boyu Onur Ödülü
2013 / 18. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri / Sinema Onur Ödülü
2013 Yılı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü / Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
2018 / 25. Uluslararası Adana Film Festivali / Yaşam Boyu Onur Ödülü
2021 / Türkiye Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
One Comment